UYGUNSUZ ASM HİZMET BİNALARI BASIN AÇIKLAMASI
Kamu hizmeti Kamu Binalarında Verilmelidir
Birinci basamak sağlık hizmetlerinin hatrı sayılılır bir kısmı Aile Hekimlerince kiralanan; apartman altı dükkanlarda, giriş ya da bodrum kat dairelerde verilmektedir. Bu Aile Sağlığı Merkezlerinin bir çoğu ise, ne yazık ki, binaların güneş dahi görmeyen cephelerinde konumlanmakta. Sağlık Bakanlığınca sağlık çalışanları uygunsuz hizmet binalarında çalışmaya mecbur bırakılırken halkın sağlığı da hiçe sayılmaktadır.
Sağlıkta dönüşüm projesiyle, koruyucu sağlık hizmetlerini önceleyen birinci basamak sağlık hizmetleri doğru planlanmamış aile hekimliği uygulaması ile tüm yük hekimlerin üzerine yıkılmıştır. Hizmetin sunulacağı binanın bulunması ve donanımının sağlanması da hekimlerin üzerine yıkılan bir yük olmuştur. Şehir merkezlerinde fiziken uygun olmayan, yüksek fiyatlı mekanlar, hekimlerce, kiralanmak zorunda kalınırken; merkezden uzak, küçük yerleşimlerde ise uygun kiralık yapı olmayışı hekimleri zor durumda bırakmaktadır. Kamu hizmeti sunulmasına rağmen standardı bulunmayan bu binaların kira bedellerinde de bir standart bulunmamakta, bu bedeller mülk sahiplerinin keyfine göre belirlenmekte ve beklenmeyen artışlar yaşanabilmektedir.
Aile Sağlığı Merkezinin gündelik işleyişinin devamı için gereken; elektrik, telefon, internet ve su faturalarının ödenmesinde, ısınmada, jeneratör bakımında, ulaşım hizmetleri ve bilgisayar teknik desteğinde, enfeksiyon kontrolü önlemlerinin alınmasında, tadilat işlerinde ve de temizlik, tıbbi sekreterlik gibi alanlarda çalışacak kişilerin istihdamında kullanılmak amacıyla aile hekimlerine ‘cari giderler’ adıyla ödenek verilmektedir. Ancak bu ödenek hekimlerin tercihi değildir. Hekimlere, bütün bu hekimlik dışı işleri yapmaları için, uygulanan bir dayatmadır. Bu ödeneğin, ASM tefrişatında ve kiralanmasında da kullanılacağı kabul edilmektedir. Gelişmiş ülkelerde, birinci basamak sağlık hizmetleri toplum sağlığının bel kemiği olarak kabul edilen bir kamu hizmetidir. Bu kamu hizmetinin sunumu sırasında gerekli personelin tümünün istihdamı ve fiziken uygun mekanların oluşturulması Sağlık Bakanlığınca sağlanmalıdır. Bu sosyal devlet olmanın bir gereğidir.
Eski Sağlık Bakanı Prof. Dr Recep Akdağ döneminde Türkiye genelinde 2500 yeni aile sağlığı merkezi binası yapılacağı ifade edilmiş, ancak o günden günümüze herhangi bir gelişme olmamıştır. Atatürk Havalimanı arazisi üzerine, 45 günde 1000 yataklı hastane yapılmasıyla övünülürken; 10 yılda 1000 Aile Sağlığı Merkezi yapılamamıştır. Oysa ki Yap-İşlet-Devret yöntemiyle yaptırılan şehir hastanelerine 1 yıl için ödenen 16 milyar kira ile 16 bin aile sağlığı merkezi yapılabilmekte ve birinci basamak sağlık hizmeti sunumunun mekan sorunu uzun yıllar boyu sürdürülebilir şekilde çözülebilmektedir.
Her üç Aile Sağlığı Merkezinden birinin özelden kiralık olması ve de aile sağlığı merkezlerinin sadece %10’unun COVID-19 tedbirlerini uygulamaya elverişli olması sorunun büyüklüğü çarpıcı bir şekilde göstermektedir
Bu olumsuz tablo karşısında Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolunca da ifade edildiği gibi; aile hekimlerinin hizmet verdiği mekânların sağlık hizmeti vermeye uygun olmadığını ve de bu sorunun pandemiyle birlikte tahammül edilemez hale geldiğini, bir kez daha belirtmek istiyoruz. Birinci basamak sağlık hizmeti sunulan binaların tamamının, sağlık bakanlığı tarafından oluşturulması için ‘ASM mekânları için harekete geçiyoruz’ kampanyası başlatıldı.
.
Kampanya Taleplerimiz:
- Aile Sağlığı Merkezlerinin yeterli uygunlukta ve eşit standartlarda olmasını sağlamak Sağlık Bakanlığının görevidir. Aile Sağlığı Merkezleri; Sağlık Bakanlığınca yapılacak kamuya ait mekânlarda ve yeterli donanım sağlanarak inşa edilmelidir.
- Aile Sağlığı Merkezi olarak kullanılan ancak deprem güvenliği olmayan kamu binaları; sağlık bakanlığı tarafından; teknik olarak mümkünse güçlendirilmeli ya da hastalar ve çalışanlar mağdur edilmeden yeniden inşa edilmelidir.
- Mobil sağlık hizmeti verilen kırsal bölgelerde bakanlık tarafından uygun mekânlar yapılmalı ve donanımı sağlanmalıdır.
Â
Diyarbakır Tabip odası
